Shqiptaret Dhe Shtetformimi Nder Pashalleqet

Dora D'Istria, si njohëse e mirë e kulturës, traditave, historisë dhe
etnografisë së popujve të Ballkanit, por dhe si një veprimtare e spikatur
në fushën e letrave europiane të gjysmës së shekullit XIX për evidentimin dhe njohjen e çështjeve etnike ballkanike që bulëzonin nën suazën e Perandorisë Osmane, - me këtë punim mbi gjendjen politike të shqiptarëve në periudhën e gjysmës së dytë të shekullit XVIII dhe dekadave të para të shekullit XIX, shënon një kontribut të vlertë edhe në lëndën historiografike. Nëse në historiografinë bashkëkohore shqiptare etapat historike analizohen dhe vlerësohen sipas parimit të rolit të masave në zhvillimet historike, përkundër në këtë punim filli përçues i trajtimit historiografik është roli i protagonistëve individualë që marrin përsipër të kryejnë kthesa të mëdha historike në jetën politike të një populli. Dhe nëse kjo etapè e historisë së Shqipërisë spikat me veçoritë e saj të individualitetit politik mbi faktorët e tjerë ballkanikë, kjo i detyrohet pikërisht rolit të drejtuesve politikë që dolën në skenë në këtë hark kohor, pra dinastisë së Bushatlive dhe Ali Pashë Tepelenës.