Lufta Kunder Pavaresimit Te Shqiperise

“Lufta kundër pavarësimit të Shqipërisë”, kujtime historike për vitet 1912-1924 të Ismail Strazimirit, konsiderohet një zbulim nga historianët. Libri i Ismail Strazimirit nuk është thjesht një libër kujtimesh, vlerëson historiani Pëllumb Xhufi. Në përmbajtjen e tij autori ka tejshkruar biseda shumë të rëndësishme me veprimtarë të kohës, vendës e të huaj, të zhvilluara nga ai vetë; letra të pritura e të dërguara; shenjime të rëndësishme për njohjen e procesit historik; informata dhe të dhëna që nuk gjenden në shkrimet teknokratike historiografike. Midis argumenteve themelorë ku shfaqet zbulimi i Ismail Strazimirit janë: përhapja e esadizmit nëpër Shqipëri; konflikti i anadollakëve me europeistët për qeverisjen e saj. Në këtë libër lexuesi do të gjejë shumë të vërteta të rezervuara prej studimeve historiografike deri më sot, nga droja se mos historia kombëtare mos po bëhet jo aq kombëtare, nga vetë karakteri monumentalizues i historiografisë tradicionale, nga presionet që ushtrohen mbi historishkrimin për shkak të protagonizmit të zgjatur nga koha në kohë.