Esat Pasha Dhe Shqiperia 1912-1920

Ky botim që vjen nga psikanalisti shqiptar Ydriz Basha, është në vazhdën e artikujve dhe botimeve dedikuar figurës së Esat Pashës, trajtimit të tij në historinë shqiptare duke sjellë të tjera këndvështrime. “Shpesh ndër biseda e shkrime të emigracionit, personaliteti enigmatik dhe karriera ushtarake e politike e Esat Pashës haste në kundërthënie”, shprehte autori duke shpjeguar edhe nxitjen që ai pati për trajtimin e kësaj figure fillimisht me një ese që në vitin 1981, gjë e lejueshme për të, meqë jetonte jashtë vendit. “Esat Pasha hyri në marrëveshje me malazezët e aleatët e tyre, të cilët i premtuan se do ta mbështesnin në realizimin e ambicies për t’u bërë sundimtar i Shqipërisë së Mesme me kusht që t’ua dorëzonte Shkodrën. Ambicia personale ia mori mentë dhe ia verboi sytë, përndryshe në Shkodër, Esat Pasha me mbështetjen e shkodranëve e të malësorëve të saj, do të kishte mbetur një ndër figurat historike të kombit tonë”, shkruan autori.