Mbi Letersine Dhe Artet

Sekreti i zanafillës krijuese, sikurse edhe sekreti i lirisë së vullnetit, përfaqëson në vetvete një problem që nuk mund të njihet e që psikologjia është në gjendje ta përshkruajë, por jo ta zgjidhë. E njëjta gjë duhet thënë edhe për njeriun krijues – kjo është një enigmë, të cilën, sigurisht, mund të përpiqesh ta zbulosh me disa mënyra të ndryshme, por kurdoherë pa sukses. E megjithatë psikologjia bashkëkohore herë pas here i është drejtuar problemit të artistit e të krijimtarisë së tij. Frojdi mendonte se e kishte gjetur kyçin, me të cilin mund të çelet një vepër arti duke u larguar nga sfera e emocioneve personale të krijuesit të saj. Dhe vërtet, këtu hapen mundësi të mëdha, e pse të mos bëhen përpjekje për ta nxjerrë veprën e artit nga "komplekset", siç bëhet me neurozat?