Leterkembimi CamaJ-Pipa: 1959-1992

A kemi të drejtë të botojme nje leterkëmbim privat mes njerëzve që nuk jetojnë me te lexojmë tekste që nuk na drejtohen? Kjo është pyetja e parë që nderet sa herë lexon botimin e letërkëmbimit të shkrimtarëve. Po çdo te kerkonin lexuesit gjithfarësh nëpër letrat e zverdhura të ruajtura arkivave personale si gjurmë jete e kujtime te shtrenjta? Dikush ndoshta vetem kaligrafine e autoreve, dikush indicie per te interpretuar veprën, dikush shenja të biografise personale dikush kuriozitete për ngjarje intime e të panjohura për jetën e të adhuruarve, dikush të thënat troç per personazhe të rendesishme te letersise a politikes që bashkudhëtuan me ta. Ne leterkembimin tridhjetëvjeçar te Martin Camajt me Arshi Pipen ofrohen mundesi leximi për të gjitha këto. Por a janë shkruar dhe ruajtur keto letra edhe me vetëdijen e një lexuesi të së ardhmes. krejt i ndryshem nga lexuesi për të cilin keto letra u shkruan? Letrat qe shkëmbyen Camaj dhe Pipa na e pohojnë edhe vetëdijen e shkrimit për tu lexuar nga destinatare te se ardhmes edhe vetedijen se po shkruhen si dëshmi Ndërsa i shfleton ndihet vetëdija e pranisé sè fshehtë te nje lexuesi model té sè ardhmes qe do të kërkoje e gjeje në këto tekste përgjigje per jeten, veprat a pikepamjet e autoreve te tyre Lexuar keshtu. sot, pas gati tridhjetë vitesh nga letra e fundit, këto tekste ofrojnë një pamje fort te gjere te gjeografisë dhe historise gati gjysmëshekullore te shqiptarisë por edhe për jetën private, ndodhité e vogla të së përditshmes. ndjesitë e emocionet e dy njerëzve që jetuan gjatë e përmalishèm në mërgim. Tekstet përkufizojnë kontekste, kohe e vende njerez e ngjarje, poetike e politike Ato janë një tjetër histori e kombit e ndaré ne tre areale. Shqipëri, Kosové e diasporë janë një histori e letërsisë. e kultures. e studimeve dhe politikes shqiptare shkruar nga këndvështrimi dy prej personaliteteve me me peshe te botes shqiptare.